Nadejście jesieni to charakterystyczny moment. Jego symbolicznym momentem jest przejście Słońca przez tzw. punkt Wagi. W tym roku wyznaczono na to wydarzenie godzinę 16.21. Wtedy to, 22 września rozpocznie się jesień. Co to oznacza dla obserwatorów nieba?
Od równonocy jesiennej aż do przesilenia zimowego mamy czas, który nazywamy astronomiczną jesienią. W tym czasie, dzień staje się krótszy, a ta różnica z każdym dniem się pogłębia na korzyść nocy. Choć na rozpoczęcie jesieni został wyznaczony 22 września o godz. 16.21 to tak naprawdę rzeczywiste zrównanie długości dnia i nocy nastąpi dopiero 2,5 dnia później: noc z 24 na 25 września i następujący po niej dzień będą trwały jednakowo długo.
Jesienią na niebie widoczne są gwiazdozbiory wszystkich czterech pór roku. Nadal można wieczorem dostrzec charakterystyczny dla najcieplejszej pory roku Trójkąt Letni, na który składają się trzy bardzo jasne gwiazdy: Deneb z gwiazdozbioru Łabędzia, Wega z Lutni oraz Altair z Orła. W tym samym czasie nad zachodnim horyzontem świeci Arktur z gwiazdozbioru Wolarza. Arktur zwany jest też czasem Gwiazdą Wiosenną. Z kolei po północy zaczynają wschodzić gwiazdozbiory typowe dla nieba zimowego, na przykład Byk ze świecącym na czerwono Aldebaranem, czy bardzo charakterystyczny Orion, którego gwiazdy układają się we wzór przypominający sylwetkę człowieka.
Widać też będzie gwiazdozbiory określane jako jesienne, np. Wodnika, Ryby, Barana. Dość łatwy do odszukania powinien być Pegaz. Trzy jego jasne gwiazdy, wraz z czwartą należącą formalnie do konstelacji Andromedy, tworzą prostokąt, nazywany Jesiennym Kwadratem albo Kwadratem Pegaza.
Na niebie będzie też można zobaczyć planety. Niezbyt dobrze widoczne będą jednak te jasne planety. Będzie to natomiast korzystny okres dla widoczności Urana i Neptuna. Saturna warto oglądać krótko po zachodzi Słońca, a pod koniec października będzie już znikał za horyzontem już godzinę po zachodzie naszej dziennej gwiazdy.
Na przełomie września i października pojawi się szansa na dostrzeżenie Merkurego na porannym niebie. Najlepsze warunki będą 29 i 30 września, wtedy będzie wschodził 104 minuty przed Słońcem. Właściwie przez całą noc będzie można natomiast obserwować planety Neptun i Uran. Aby je oglądać będziemy jednak potrzebować lornetki lub teleskopu.
Spośród rojów meteorów na uwagę zasługują Drakonidy aktywne od 6 do 10 października. Aktywny będzie także rój Orionidów, od 2 października do 7 listopada, a jego maksimum nastąpi 21 października – można wtedy oczekiwać 15 meteorów na godzinę. Z kolei w listopadzie (od 10 do 23 listopada) aktywny będzie rój Leonidów, związany z kometą 55P/Tempel-Tuttle. Leonidy są najszybszymi meteorami. Kiedyś zdarzały się bardzo obfite deszcze meteorów z tego roju, np. 1966 roku obfitość roju szacowano na 140 000 zjawisk na godzinę. Dużą aktywność Leonidy miały też w latach 1998-2002 (do 3000 meteorów na godzinę).
Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl
