APEL KOMISJI PRAWA PRACY ZWIĄZKU PRACODAWCÓW BUSINESS CENTRE CLUB W PRZEDMIOCIE DOPUSZCZENIA MOŻLIWOŚCI WYKONYWANIA PRZEZ PRZEDSIĘBIORCÓW OSOBOM ZATRUDNIONYM TESTÓW MAJĄCYCH NA CELU WYKRYCIE CHOROBY COVID-19 ORAZ POMIARU TEMPERATURY CIAŁA

Komisja Prawa Pracy, działająca w ramach Związku Pracodawców Business Centre Club (dalej jako: „Komisja”), zwraca się do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (dalej jako: „UODO”) o wydanie wyczerpującej interpretacji, zgodnie z którą przedsiębiorcy zatrudniający pracowników (niezależnie od formy zatrudnienia), będą mogli dokonywać osobom zatrudnionym (i) pomiaru temperatury ciała oraz (ii) przeprowadzać testy mające na celu wykrycie choroby COVID-19 (na koszt pracodawców), bez konieczności uzyskiwania takiego zalecenia z właściwych inspektoratów sanitarnych. Także bez zastrzeżeń powinny pozostawać oświadczenia pobierane od pracowników dotyczące ich stanu zdrowia czy sytuacji rodzinnej [np. w zakresie objęcia kwarantanną, braku choroby COVID-19 u domowników itp.].

Na wstępie Komisja wskazuje, że jej celem jest troska o zapewnienie przedsiębiorcom możliwości zrealizowania obowiązków wynikających z Kodeksu pracy oraz odciążenie lokalnych inspektoratów sanitarnych, które jak wynika z praktyki, nie są w stanie w sposób sprawny wydawać stosownych zaleceń dotyczących możliwości podejmowania przez przedsiębiorców działań mających na celu zabezpieczenie prowadzonej działalności gospodarczej oraz ochronę pracowników w miejscu pracy. Komisja działa w trosce o poprawę sytuacji epidemicznej i ochronę miejsc pracy.

Jednocześnie Komisja wskazuje, że znane jest jej stanowisko UODO w omawianej materii,zawarte na stronie internetowej UODO, jednakże wskazać należy, że w ocenie Komisji,nie uwzględnia ono aktualnej i pogarszającej się sytuacji epidemiologicznej, jak również wszystkich aspektów związanych z obowiązkami przedsiębiorców wynikającymi z przepisów powszechnie obowiązujących. Stanowisko to nie zawiera także żadnego odniesienia do przepisów prawa pracy i obowiązków pracodawcy zapewniania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz powoduje, że znaczna część przedsiębiorców,decydując się na podjęcie takich kroków, działa w niepewności co tego, czy ewentualne kontrole UODO w tym zakresie będą akceptowały fakt podjęcia takich czynności bez udziału lokalnych inspektoratów sanitarnych. W obecnej sytuacji, w ocenie Komisji, UODO winien dążyć do ułatwienia przedsiębiorcom funkcjonowania w nowej rzeczywistości i poszukiwać wszelkich możliwych podstaw prawnych do tego, aby w maksymalnie uproszczony sposób dopuścić możliwość podejmowana opisanych w niniejszym apelu działań wszystkim pracodawcom.

W ocenie Komisji obecny stan prawny w pełni uzasadnia dopuszczenie możliwości dokonywania przez pracodawcę osobom zatrudnionym (i) pomiaru temperatury ciała oraz (ii) przeprowadzania testów mających na celu wykrycie choroby COVID-19– bez konieczności uzyskiwania takiego zalecenia z właściwych inspektoratów sanitarnych.

I tak należy w pierwszej kolejności wskazać, że:

– zgodnie z art. 94 pkt. 4) Kodeksu pracy,pracodawca ma obowiązek zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz prowadzić systematyczne szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

– zgodnie z art. 207 § 1 Kodeksu pracy,pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy.

– zgodnie z 207 § 2 Kodeksu pracy,pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.

Powyższe regulacje dotyczą również osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych.

W odniesieniu do przesłanek przetwarzania danych osobowych wynikających z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) z dnia 27 kwietnia 2016 r. (Dz. Urz. UE. L Nr 119, str. 1; dalej jako: „RODO”)należy wskazać, że podstawą prawną przetwarzania danych osobowych mogą być:

– w zakresie danych zwykłych – art. 6 ust. 1 lit f) RODO, zgodnie z którym przetwarzanie jest zgodne z prawem,jeżeli jest niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora lub przez stronę trzecią, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności, gdy osoba, której dane dotyczą, jest dzieckiem;
– w zakresie danych o stanie zdrowia –art. 9 ust. 2  pkt. b) RODO, zgodnie z którym przetwarzanie danych osobowych o stanie zdrowia może mieć miejsce, jeżeli to przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązków i wykonywania szczególnych praw przez administratora lub osobę, której dane dotyczą, w dziedzinie prawa pracy, zabezpieczenia społecznego i ochrony socjalnej, o ile jest to dozwolone prawem Unii lub prawem państwa członkowskiego lub porozumieniem zbiorowym na mocy prawa państwa członkowskiego przewidującymi odpowiednie zabezpieczenia praw podstawowych i interesów osoby, której dane dotyczą;
ewentualnie:
– art. 9 ust. 2 lit h) RODO, zgodnie z którym przetwarzanie danych osobowych o stanie zdrowia jest dopuszczalne, gdy przetwarzanie jest niezbędne do celów profilaktyki zdrowotnej lub medycyny pracy, do oceny zdolności pracownika do pracy, diagnozy medycznej, zapewnienia opieki zdrowotnej lub zabezpieczenia społecznego, leczenia lub zarządzania systemami i usługami opieki zdrowotnej lub zabezpieczenia społecznego na podstawie prawa Unii lub prawa państwa członkowskiego, lub zgodnie z umową z pracownikiem służby zdrowia i z zastrzeżeniem warunków i zabezpieczeń, o których mowa w ust. 3.

Komisja stoi na stanowisku, że podstawę prawną dla przetwarzania danych osobowych stanowi art. 6 ust. 1 lit f) RODO oraz art. 9 ust. 2 pkt. b) RODO w zw. z art. 207 § 2 Kodeksu pracy. Ostatni z wymienionych przepisów nakazuje pracodawcy chronić życie i zdrowie pracowników przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki, a jego dyspozycja jest na tyle szeroka, że biorąc pod uwagę ogłoszony przez WHO stan pandemii, skorzystanie z tego przepisu w ten sposób, iż w zakładach pracy zostaje wprowadzony obowiązek pomiaru temperatury oraz wykonanie na koszt pracodawcy testów na COVID-19, ewentualnie pobieranie oświadczeń o stanie zdrowia, jest w pełni uprawnione. Stanowisko takie pośrednio potwierdza Oświadczenie w sprawie przetwarzania danych osobowych w kontekście pandemii COVID-19przyjęte w dniu 19 marca 2020 r. przez EROD.

Należy w tym miejscu wyraźnie zaznaczyć, że UODO winien mieć na uwadze ten fakt, że trudno uznać aby ze strony przedsiębiorców istniało jakiekolwiek pole do nadużyć w omawianym zakresie, bowiem wszelkie aktualne podejmowane działania, których koszty ponoszą pracodawcy, mają wyłącznie na celu zapewnienie bezpieczeństwa w zakładach pracy i poprawę sytuacji epidemicznej. Przedsiębiorcy stoją jednak, z uwagi na aktualne stanowisko UODO, w sytuacji niepewności prawnej co swoich działań, które z punktu widzenia prawa pracy są celowe i powinny być w ocenie Komisji akceptowane przez UODO.